İshal genellikle sindirim sisteminin bir problemi sonucu ortaya çıkar ve bağırsak hareketlerinde artışa neden olur. Dışkının sıvılaşması ve sıkı bir şekilde bağlanmaması durumunda meydana gelir. Bu durum, vücutta suyun ve elektrolitlerin kaybına neden olmaktadır ve dehidrasyon riskini arttırır.
İshalin birçok nedeni vardır. En yaygın nedenler arasında viral enfeksiyonlar, bakteriyel enfeksiyonlar, parazitler, gıda alerjileri, ilaçlar, irritabl bağırsak sendromu (IBS), Crohn hastalığı ve kolit sayılabilir.
İshali belirtileri şunlardır
Dışkıda sıvılaşma veya gevşeklik yapar
Sık dışkılama sebebidir
Karın ağrısı veya krampları yapar
Bulantı veya kusma
Vücutta susuzluk hissi
Halsizlik veya yorgunluk
Ateş
Kan veya mukuslu dışkı (daha ciddi durumlarda)
Eğer şiddetli sıvı kaybı yaşanırsa, bu hayati tehlike oluşturmaktadır. Ciddi bir dehidrasyon belirtisi varsa, acilen tıbbi yardım almak gerekir.
İshali geçirmek için evde yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:
Bol Su İçin
İshalin vücutta su kaybına neden olabileceği için bol su içmek önemlidir. Aynı zamanda, elektrolit kaybını önlemek için spor içecekleri veya tuzlu kraker gibi tuzlu yiyecekler de tüketebilirsiniz.
BRAT Diyeti Uygulayın
BRAT diyeti, banan, pirinç, elma ve tost gibi hafif, düşük lifli yiyeceklerden oluşan bir diyet türüdür. Bu yiyecekler, ishal semptomlarını hafifletmeye yardımcı olmaktadır.
Probiyotikler Tüketin
Probiyotikler semptomlarını azaltmak ve bağırsak sağlığını iyileştirmek için yardımcı olur. Yoğurt, kefir veya probiyotik takviyeleri gibi probiyotik açısından zengin gıdalar tüketebilirsiniz.
Baharatlı Yiyeceklerden Kaçının
Baharatlı yiyecekler, ishal semptomlarını artırabileceğinden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
Alkol ve Kafein Tüketimini Sınırlandırın
Alkol ve kafein, vücudunuzun sıvı ihtiyacını artırabileceğinden ishal semptomlarını arttırır. Bu tür içeceklerin tüketimini sınırlandırmak önemlidir.
İshal olunca ne yememeli?
Lifli Yiyeceklerden Kaçının
Yüksek lifli yiyecekler, ishal semptomlarını arttırmaktadır. Çiğ sebzeler, meyveler, tam tahıllı gıdalar gibi yüksek lifli yiyeceklerden kaçınmak önemlidir.
Şekerli Yiyeceklerden Kaçının
Şekerli yiyecekler, bağırsaklardaki bakterilerin üremesine olur ve semptomları arttırır. Şeker içeren gıdaların tüketimini azaltmalısınız.
Süt ve Süt Ürünleri Tüketimini Sınırlandırın
Süt ve süt ürünleri semptomları artırabilecek laktoz içerir. Bu nedenle, süt ve süt ürünleri tüketimini sınırlandırmak önemlidir.
Yağlı Yiyeceklerden Kaçının
Yağlı yiyecekler, sindirim sisteminizi zorlar ve semptomlarını arttırmaktadır. Bu yiyeceklerden kaçınmak veya azaltmak önemlidir.
İshale iyi gelen bazı yiyecekler
Patates
Pişmiş, haşlanmış veya fırınlanmış patatesler, ishal durumunda sindirim sisteminize kolaylıkla uyum sağlayan ve elektrolitler sağlayan yüksek nişasta içeriği ile faydalıdır.
Tavuk suyu
Tavuk suyu, sıvı kaybınızı telafi etmek için idealdir ve vücudunuzun kaybettiği elektrolitlerin geri kazanılmasına yardımcı olur.
Pirinç
Haşlanmış pirinç, mide ve bağırsaklarınızın yatışmasına yardımcı olan sindirimi kolay bir karbonhidrat kaynağıdır.
Yoğurt
Yoğurt, bağırsak sağlığınızı iyileştiren yararlı bakteriler (probiyotikler) içerir ve sindirim sisteminizi düzenleyebilir.
Muz
Muz, elektrolit kaybınızı telafi etmeye yardımcı olan potasyum bakımından zengindir ve sindirimi kolay bir meyvedir.
Havuç
Haşlanmış havuçlar, sindirimi kolay, yüksek lifli bir sebzedir ve bağırsak hareketlerini düzenleyebilir.
Önemli Not: Eğer semptomlar şiddetli veya uzun süre devam ediyorsa, mutlaka bir doktora başvurun. Bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, dehidrasyon riski altındadır ve acil tıbbi yardıma ihtiyacı olur. Antibiyotikler veya diğer ilaçlar nedeniyle ishal yaşanıyorsa, doktorunuzun tavsiyelerine uymanız önemlidir.
