Kolesterol, vücudumuzda bulunan bir lipit (yağ) türüdür. Karaciğerimiz tarafından üretilir ve diğer hücrelerde de sentez edilir. Vücuttaki hücre zarlarının yapı taşlarından biridir ve bazı hormonların (östrojen, testosteron gibi) ve safra asitlerinin üretiminde kullanılır.
Kolesterol, kan dolaşımında taşınarak hücrelere ve organlara ulaşır. Yüksek seviyelerde kolesterolün kan damarlarında birikerek, plak adı verilen yapışkan bir madde oluşturmaktadır ve bu da damar sertliği ve kalp hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Yüksek kolesterolün düzeylerine önem verilmeli ve sağlıklı yaşam tarzıyla kontrol altında tutulmalıdır.
Kolestrol yükselince ne olur ?
Kolesterolünüz yükseldiğinde, kan damarlarında plak oluşumuna neden olmaktadır. Bu plaklar, damar duvarlarında birikerek kan akışını engelleyebilirler.
Aşağıdaki sağlık sorunlarına neden olmaktadır:
Koroner arter hastalığı
Kalp kası için gerekli oksijen ve besin maddelerinin kan akışı azalır, bu da kalp krizi riskini arttırmaktadır.
İnme
Kan akışının azalması, beyin dokusunun hasar görmesine neden olmaktadır, bu inme riskini arttırmaktadır.
Periferik arter hastalığı
Bacaklar ve ayaklar gibi uzuvlara kan akışı azalır, bu da ağrı, yürüme güçlüğü ve yara iyileşmesi sorunlarına neden olmaktadır.
Karaciğer hastalığı
Kolesterolün yüksekliği, karaciğerde yağ birikmesine neden olur ve zamanla ciddi karaciğer hastalıklarına neden olmaktadır.
Safra taşı
Kolesterolün yüksekliği, safra kesesinde taş oluşumunu arttırma ihtimali vardır.
Kolesterolün yüksekliği belirtileri genellikle yoktur, bu nedenle düzenli sağlık kontrolleri ve kolesterolünüzün testleri önemlidir. Sağlıklı bir yaşam tarzı, egzersiz ve diyet de kolesterolünüzün seviyelerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur.
Kolesterol neden çıkar
Kolesterol, vücudun çeşitli ihtiyaçları için gerekli bir yağ türüdür. Karaciğerimiz kolesterolü üretirken, bazı yiyeceklerden de alır ve bu beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzı ve genetik faktörler gibi çeşitli nedenlerden dolayı kolesterolün seviyesi yükseltir.
Bazı kişilerde ise, yüksek kolesterolün seviyesinin nedeni genetik faktörlere dayanır. Bu durumda, vücutta kolesterolün normalden daha fazla üretildiği veya atılamadığı görülmektedir.
Kolesterolünüzün seviyesini kontrol altında tutmak için, sağlıklı bir diyet, egzersiz yapmanız ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmanız gerekmektedir.
Vücuttaki kolesterol nasıl düşürülür
Vücuttaki kolesterolün belirtileri göründüğü zaman düşürmek için aşağıdaki adımları yapabilirsiniz
Sağlıklı bir diyet
Kolesterolü düşürmek için, doymuş yağ ve trans yağ içeriği yüksek yiyecekleri sınırlamak ve lifli gıdaları (sebzeler, meyveler, tam tahıllar) dahil etmeniz önemlidir. Balık, hindi göğsü, tavuk, yağsız süt ürünleri gibi düşük yağlı protein kaynaklarını da tüketebilirsiniz.
Egzersiz
Haftada en az 150 dakika aerobik egzersiz yapmak, HDL (iyi kolesterol) seviyesini artırarak LDL (kötü kolesterol) seviyesini azaltmaktadır.
Sigara içmeyi bırakmak
Sigara içmek HDL seviyesini azaltarak LDL seviyesini artırır, bu nedenle sigarayı bırakmak kolesterolün seviyesini düşürmede yardımcı olur.
Alkol tüketimini sınırlamak
Aşırı alkol tüketimi, HDL seviyesini azaltarak kolesterolün seviyesini yükseltir. Bu nedenle, alkol tüketimini sınırlamak gerekmektedir.
Kilo vermek
Fazla kilolu veya obez olmak, kolesterolünüzn seviyelerini yükseltir. Sağlıklı bir diyet ve egzersizle kilo vermek, kolesterolünüzün seviyelerini düşürmede yardımcı olur.
İlaç tedavisi
Bazı durumlarda, yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmaz ve ilaç tedavisi gerekmektedir. Bu ilaçlar, kolesterolün seviyelerini düşürmeye yardımcı olur.
Kolesterolünüzün seviyesini kontrol altında tutmak için, düzenli sağlık kontrolleri de önemlidir. Doktorunuz, kolesterolün seviyelerinizin ne sıklıkla kontrol edilmesi gerektiği konusunda size tavsiyelerde bulunur.
Kolesterol ne ağrısı yapar
Kolesterolün belirtileri arasında doğrudan ağrıya neden olan bir etkisi yoktur. Yüksek kolesterolün damar sertliği (ateroskleroz) ve kalp hastalığı riskini artırarak dolaylı olarak ağrıya neden olabilmektedir.
Yüksek kolesterolün seviyesi, vücuttaki damarlarda plak birikimine yol açmaktadır. Plaklar, kan akışını engelleyerek kalp krizi, inme ve diğer damar hastalıklarına neden olabilmektedir. Bu hastalıkların belirtileri arasında göğüs ağrısı, nefes darlığı, kalp çarpıntısı ve baş dönmesi yer alır.
Yüksek kolesterolün neden olduğu obezite ve diyabet gibi durumlar da ağrıya neden olabilmektedir. Obezite, eklem ağrısı ve bel ağrısı gibi ağrılarla ilişkilendirilirken, diyabet sinir hasarı (nöropati) nedeniyle ağrıya yol açmaktadır.
Yüksek kolesterol seviyeleri sadece kalp hastalıkları açısından değil, genel sağlık açısından da risk oluşturmaktadır. Kolesterolün seviyesinin kontrol altında tutulması ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenmesi, ağrı riskini azaltır.
Zayıflamak kolesterolü düşürür mü
Zayıflamak kolesterolü düşürmeye yardımcı olmaktadır. Fazla kilolu veya obez olmak, kolesterolün seviyesini yükseltme eğilimindedir. Özellikle bel çevresindeki yağ birikimi, LDL (kötü) kolesterolü artırarak HDL (iyi) kolesterolü azaltır.
Sağlıklı bir diyet ve egzersizle kilo vermek, LDL kolesterol seviyesini azaltarak HDL kolesterol seviyesini arttırmaktadır. Ayrıca, obezite ile ilişkili diğer sağlık sorunlarının da (diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı vb.) azalmasına yardımcı olur.
Düşük yağlı diyetlerin kolesterolün seviyesini düşürme konusunda çok etkili olmadığı görülmüştür. Bunun yerine, sağlıklı yağlar (avokado, fındık, tohumlar, balık vb.) ve lifli gıdalar (sebzeler, meyveler, tam tahıllar vb.) içeren bir diyet, kolesterolün seviyesinin daha iyi kontrol altında tutmaya yardımcı olmaktadır.
Özetle, kilo vermek, LDL kolesterol seviyesini azaltarak HDL kolesterol seviyesini artırarak kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olur. Ancak, sağlıklı bir diyet ve egzersiz gibi diğer yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir.
Kolesterol yüksek olduğu nasıl anlaşılır
Kolesterol yüksekliği genellikle belirti veya semptomlarla kendini göstermez. Düzenli olarak kolesterolünüzün seviyenizi ölçtürmelisiniz.
Kolesterolünüzün testi, kanınızdaki toplam kolesterol, LDL (kötü) kolesterol, HDL (iyi) kolesterol ve trigliseritlerin seviyelerini ölçer.
Normal kolesterolün seviyeleri şöyledir
Toplam kolesterol: 200 mg/dL’nin altı
LDL (kötü) kolesterol: 100 mg/dL’nin altı
HDL (iyi) kolesterol: 60 mg/dL’nin üzeri
Trigliseritler: 150 mg/dL’nin altı
Kolesterolünüzün seviyeleriniz bu aralıklardan yüksekse, yüksek kolesterol seviyelerine sahip olabilirsiniz. Yüksek kolesterol seviyeleri, kalp hastalığı riskinizi arttırır. Düzenli kolesterol testleri yaptırarak, kolesterol seviyelerinizi kontrol etmeniz önemlidir.
Kolesterol düşürmek için bitkisel çözümler
Kolesterolün belirtilerinde seviyelerin kontrol altına almak için bitkisel tedaviler birçok insan tarafından tercih edilmektedir. Ancak, bitkisel tedavilerin kullanımı konusunda önerilerinize uymadan önce, doktorunuzla konuşmanız önemlidir.
Aşağıdaki bitkisel tedaviler, kolesterolün seviyelerini düşürmek için kullanılanlardan bazılarıdır:
Sarımsak
Kolesterolün seviyesini düşürmek için yaygın olarak kullanılan bir bitkidir. Sarımsak, LDL (kötü) kolesterolü düşüren ve HDL (iyi) kolesterolü artıran bileşikler içerir. Sarımsak, yemeklerde veya sarımsak takviyeleri şeklinde tüketebilirsiniz.
Kırmızı maydanoz
Antioksidanlar ve flavonoidler gibi bileşenler içeren bir bitkidir. Kırmızı maydanoz, kolesterolün seviyesini düşürmeye yardımcı olduğu düşünülen bileşikler içerir. Kırmızı maydanoz, salataların, yemeklerin veya smoothielerin içine katılarak tüketilmelidir.
Zeytinyağı
Kalp sağlığına yararlı olan mono doymamış yağ asitleri içerir. Zeytinyağı, yemeklerin pişirilmesinde veya salatalarda kullanılmalıdır.
Yeşil çay
Kateşinler gibi antioksidanlar içeren bir bitkidir. Yeşil çayın, LDL (kötü) kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olduğu düşünülmektedir. Günlük olarak birkaç fincan yeşil çay tüketmek faydalı olur.
Yulaf
Yulaf, beta-glukan gibi bileşikler içerir. Bu bileşikler, kolesterolün seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir. Yulaf, kahvaltılık gevrekler, kekler veya smoothielerin içine katılarak tüketilebilir.
Bu bitkisel tedaviler, kolesterolün seviyesini düşürmeye yardımcı olabilecek bazı seçeneklerdir. Ancak, yüksek kolesterolün tedavisinde kullanılan ilaçların yerini alamazlar. Bu nedenle, yüksek kolesterolü olan kişilerin doktorlarıyla konuşarak, ilaç tedavisine ek olarak hangi bitkisel tedavileri kullanabileceklerini öğrenmeleri önerilir.
Not: Kendinizde kolesterol belirtileri görürseniz mutlaka bir doktora danışmanız gerekmektedir. Doktor kontrolü dışında sağlığınız için bir şey yapmayınız
