Tarih boyunca insanlık tarihi her yüzyılda bir pandemi hastalığına maruz kalmıştır. Bunlardan en tehlikelileri ise Kara Veba, Kolera, Grip, Tifo, Domuz Gribi ve Covid-19 olarak sıralanabilir. Tabi ki zaman içerisinde bu hastalıklara çözüm bulunmuş olsa da yaşanan dönemde oldukça büyük zararlar verdi. Özellikle de Kara Veba bunların arasında en tehlikelileriydi. 14. Yüzyılda meydana gelen salgın hastalık 200 milyondan daha fazla kişinin ölümüne yol açtı. Fareler aracılığıyla denizler arası yolculuk yaptı. Önüne gelen herkesi yok eden bu hastalık tarihte bir kara leke olarak kalmaya devam ediyor.
Pandemi Nedir?
Pandemi, bir kıtada, bir ülkede veya tüm dünyada yayılan ve et kisini gösteren salgın hastalıklara verilen isimdir. Genel olarak biz bu hastalıkları ‘’pandemi’’ sınıfında adlandırırız. Eski Yunancadan literatürümüze katılan bu kelime tüm anlamına gelen ‘’pan’’ ve insanlık anlamına gelen ‘’demos’’ sözcüklerinden türetilmiştir. Her hastalık pandemi değildir. Öncelikle pandemi sınıfına girebilmesi için etkisinin çok hızlı yayılması gerekmektedir. Ayrıca daha önce böyle bir şeye maruz kalınmaması, kolay yayılması, bulaşıcı ve tehlikeli olmalıdır.
Pandemi Nasıl İlan Edilir?
2020 yılının büyük bir çoğunluğunu hatta neredeyse tamamını ‘’pandemi’’ içerisinde geçirdik. Peki, pandemi nasıl ve kimler tarafından ilan edilir? Bu sorunun ana kahramanı ise Dünya Sağlık Örgütü’dür. (WHO) Dünya Sağlık Örgütü tarafından araştırmalar yapılır ve pandemi ilan edilir. İlan edilmeden önce toplumlararası etkilerine, bulaşma hızına, tehlikesine, temasa, sağlık hizmetlerine ve iklimler de göz önünde bulundurulur.
Evet, koronavirüs bir pandemi hastalığıdır. Yayılma hızı oldukça fazla ve insan sağlığı üzerindeki etkileri de oldukça fazla. Ülkemizde de gerekli önlemler alınmış ve ilan edilmiştir.
Koronavirüs özellikle kronik hastalıkları olanlar olmak üzere, her yaş için bir tehdit oluşturmaktadır. Hatta bazen öyle vakalara denk geliyoruz ki sağlıklı hiçbir sorunu olmayan insanlarımız bile vefat edebiliyor. Bu da koronavirüs salgınının ne denli tehlikeli ve bulaşıcı olduğunu bizlere gösteriyor. Peki, koronavirüsten korunmak için neler yapmalıyız?
- Ellerimizi bol sabun ve suyla en az 20 saniye boyunca yıkamalıyız. Yıkarken parmak aralarınızı ve tırnaklarınızı da unutmayın.
- Öksürme esnasında kolunuzun iç kısmını siper edin veya mendil kullanın. Daha sonrasında mendili en yakın çöp kutusuna atın.
- Öksüren insanlarla aynı ortamdaysanız, oradan uzaklaşın. Maskenizi indirmeyin.
- Ellerinizi sterilize etmek için dezenfektan veya alkol içeren ürünleri kullanın.
- Çocuklarınıza el hijyenini ve maske kullanımını öğretin.
- Mecburi toplantılarda iki kişi arasında en az 1,5 metre mesafe bulundurun.
- Kapı kolları, asansör düğmeleri gibi herkesin sıklıkla kullandığı alanlara dokunmadan önce dezenfektanla temizleyin.
